czwartek, 20 listopada 2014

Potęga kobiet cz. V Skandynawia

Przed pojawianiem się chrześcijaństwa kobiet w wielu pogańskich kulturach Europy miały o wiele wyższą pozycję niż pod panowaniem monoteizmu. Nie inaczej było w Skandynawii, ojczyźnie wikingów. Pod nieobecność męża, który przez większość życia zajmował się łupieniem, to kobieta była odpowiedzialna za gospodarstwo i dzieci. Obie płcie miały z góry określone rolę w społeczeństwie. Wbrew opinii o dużej swobodzie, kobieta nie brała udziału w wyprawach ani wojnach, nie mogła ubierać męskich strojów czy ścinać włosów.
Jednak kobieta była bardzo ważna w prawidłowym funkcjonowaniu społeczności. Chociaż nie uczestniczyły w wojnach, umiały się posługiwać bronią, albowiem wszystek dzieci były uczone tego przez ojca. Inaczej niż wśród innych ludów, oboje rodziców trzymało pieczę nad dzieckiem, niezależnie od płci. W sprawach prowadzenia gospodarstwa to kobieta miała największą władzę.  Jej wola była najważniejsza. Nikt nie zabraniał kobietom się uczyć ani nie odmawiał im rozumu. Jeśli istniała możliwość nauki czytania i pisania korzystano z  niej niezależnie od płci.

Co do wojowniczek to istnieją relację opowiadające o takich przypadkach. Lecz były to pojedyncze przypadki. Podobnie w przypadku np. skaldów. Kobieta nie mogła być wodzem, sędzią ani decydować w s prawach polityki, ale jak to zawsze bywa prawo nieraz było martwe. Kiedy brakowało mężczyzn spraw wspólnoty nie można było odstawić do ich przybycia. Za to kobieta decydowała o finansach, a po śmierci męża dziedziczyła cały majątek i mogła nim swobodnie rozporządzać. Jednymi z najsławniejszymi kobietami wikingów są Gudrida, biorąca udział w wyprawie na Grenlandię oraz Freydhis, córka Eryka Rudego. Ta druga uratowała cały oddział wikingów, chociaż była ciężarna.
Warto wspomnieć o shieldmaiden, czyli kobietach-wojownikach. Trudno określić autentyczność tego procederu, ale każda legenda ma ziarnko prawdy. Naukowcy spierają się oto, kim mogły być tajemnicze postacie. Jedna z teorii przedstawia shieldmaiden, jako transseksualne kobiety, od dziecka przyuczane do walki. Z tego co znaleziono  grobach ustalono, że wojowniczki zazwyczaj ginęły bardzo młodo, większość z nich nie skończyło 20 lat. Istniały też kobiety-berserkerzy.

Kobiety sprawdzały się również jako władczynie, które uchodziły za bardziej stanowcze i okrutniejsze od mężczyzn.  Samo Zycie w Skandynawii nie było proste, więc kobieta pragnąca się wybić musiała wykazywać ponadprzeciętność. Jedną z znanych przywódczyni to Ruda Dziewczyna, której imienia nie znamy. Co ważniejsze dla nad Słowian, jedną z potężnych władczyń była Świętosława, córka Mieszka I. Została królową Szwecji za sprawą małżeństwa z Erykiem Zwycięskim. Po śmierci męża, wyszła za króla Norwegii. Jej dzieci z obu małżeństw rządziły niemal całą Skandynawią, a jeden syn okazał bardziej wybitny był to mianowicie Kanut Wielki.
W jednym na pewno kobiety dominowały nad mężczyznami- magią. Zdolności magiczne zawsze chętniej przypisuje się kobietom. To kobiety zajmowały się pogrzebem wojownika i zazwyczaj ginęły wraz z nim. Im wybitniejszy mąż tym większa szansa, iż jego żona umrze wraz z nim. Żona wraz z córkami, jeśli takowe istniały, szykowały strój pogrzebowy i zmarłego. Przed pogrzebem obchodzono tańce i śpiewy. Przed śmiercią oddawała się krewnym męża, owy zwyczaj był jednak rzadko praktykowany. Bogaci wojownicy posiadali również niewolnice, które podobnie, jak żona popełniały samobójstwo.

Prawo dotyczące seksualnych kontaktów było bardzo surowe dla kobiet. Mężczyzna mógł posiadać nałożnicę, lecz ze strony żony wymagano lojalności. Gwałt czy nawet niechciane umizgi były równie surowo karane, jak cudzołóstwo kobiety, bardzo często śmiercią. Poligamia była dozwolona, a nawet zalecane w przypadku śmierci żonatego brata po którym została wdowa. W sprawach małżeństwa to kobieta miała praw do jego zakończenia. Musiała jednak podać ważny powód, wówczas uzyskiwał zwrot posagu i mogła  szybko wyjść ponownie za mąż. Kobieta także miała prawo wyboru męża, co było rzadkie i u pogańskich ludów. Dziewczyna osiągała pełnoletniość w wieku piętnastu lat.  

- Sonia

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

statystyka