piątek, 6 lutego 2015

Symbolika owadów

Owady towarzyszą człowiekowi od zawsze, są pomocne albo wręcz przeciwnie, niektóre z nich zyskały specjalnie miejsce w kulturze i mitologii. Zacznijmy od mrówki, jaka jest każdy widzi, kojarzy się z pracowitością i współpracą. Szczególne znaczenie mają one dla Indian Północnych, często występują w ich opowieściach, zawsze jako pozytywny element. A to raz pomagają ludziom budować świat albo przewidują trzęsienia ziemi, dzięki czemu są nietykalne. Indianie nigdy nie niszczyli mrowisk, były dla nich tabu. Oprócz tego mrówki często są znakomitymi wojownikami. U wielu pierwotnych ludów istnieje rytuał dla chłopców, podczas którego stają się mężczyznami. Jest straszliwie bolesny i wysoko niebezpieczny, albowiem polega na dobrowolnym podaniu się mrówczym ugryzieniom. Młodemu chłopakowi zakłada się zazwyczaj na rękę pusty konar wypełniony mrówkami, które zdenerwowane usiłują się bronić. W większości przypadków człowiek odczuwa wyłącznie niewyobrażalny ból, ale zdarzają się przypadki śmiertelne. Grecka mitologia również nawiązuje do mrówek, tym razem znaczenie ma ich liczebność. Ajakos, król Eginy prosi Zeusa o pomoc w zaludnieniu pustego kraju, ten zsyła z drzewa mrówki, które przemieniają się w ludzi.

Następnym owadem kojarzonym raczej pozytywnie i niezwykle przydatnym człowiekowi jest pszczoła.  Trudno o osobę nie lubiącą miodu, który pozyskujemy od pszczół od przeszło kilku tysięcy lat, najstarszy dzbanek miody ( miód się nie psuje) znaleziono w Gruzji, a liczył on pięć tysięcy lat. Nic więc dziwnego, że pszczoły stały się dla człowieka bardzo ważne. Miód niekiedy jest nazywany pokarmem bogów, przez wieki był jedynym słodzikiem i to bardzo cennym. W Grecji pszczoły miały swoje świątynie, gdzie służyły wyłącznie kapłanki, zwane Mistress, co później przekształciło się w imię Melissa „pszczoła”. Hinduizmie łuk boga miłości jest wykonany z pszczół. W Egipcie pszczoły pojawiły się z łez Re, które spadły na pustynię. Ponadto w Egipcie pszczoła symbolizowała władzę, wchodziła w skład insygnia królewskich. Pszczoły znalazły się też w symbolice Europejskiej, w herbie Merowingów, którą później przejął Napoleon.

Motyl to jeden z najpiękniejszych owadów. Motyle symbolizują dzień, a ćmi noc. Piękno i brzydotę. Motyle symbolizują kobiece piękno, zwiewność. Indianie uważają, że pojawienie się motyla zwiastuje ładną pogodę. Irlandzki folklor przypisuje motylom zdolność przenikania miedzy światami, symbolizują one także dusze człowieka. Zabicie białego motyla grozi wielkimi konsekwencjami, albowiem to w nich zaklęte są dusze małych dzieci. W Południowej Ameryce Indianie uważali, że jeśli ktoś zdoła policzyć plamy na skrzydłach tamtejszej najliczniejszej odmiany motyli, dowie się ile w życiu zarobi pieniędzy.

Pająki zazwyczaj nie wywołują entuzjastycznej reakcji. Boimy się ich, uważamy je za wstrętne. Z drugiej strony podziwiamy ich zdolności do tkania precyzyjnych i mocnych sieci. Znanym z mitologii pająkiem, a raczej pajęczycą jest Arachne, grecka księżniczka, zamieniona w owada przez Atenę. Bogini zazdrościła kobiecie zdolności, a jej przechwałki sprawiły, że w zemście zmieniła jej postać. Pająk symbolizuje cierpliwość, wytrwałość, ale i przebiegłość i brutalność. W kulturze bardzo często odgrywa rolę potworów. W mitologii Indian Północnych, pająk jest bohaterem-oszustem. W Oceanii pająk przyczynił się do stworzenia świata. Pająk jest jednoznacznie kobiecym symbolem, w Japonii istnieje pająk uwodzący samurajów. Nazbierało się sporo przesądów związanych z pająkami, które możemy spotkać do dzisiaj. Jednym z nich jest pech po zabiciu pająka w domu. Za czasów pogromu czarownic, uważano, iż zjadały one czarne pająki z kawałkiem chleba, aby zdobyć niezwykła moc. A samo noszenie pająka w jedwabnym woreczku na szyi miało chronić od chorób. Jeśli napotkasz na swojej drodze pająka- nie zabijaj go, bowiem przyniesie on tobie pieniądze.

Ostatnim omawianym owadem będzie ważka, bardzo specyficzne i piękne stworzenie.  W pierwszym odruchu kojarzy się ona nam z wodą, żyje wokół niej, rodzi się w niej. Zwróćmy najpierw uwagę na nazwę. Nie znalazłam nic o Polskiej nazwie, ale już u zachodnich sąsiadów, w Niemczech, ważka ma ponad 100 różnych określeń i to mało pozytywnych. Kojarzy się głównie w przebiegłością, stąd określenie „Koń Diabła”, „Igła Diabła”. Wierzono, że wazkę zesłał na ziemie szatan, aby siała chaos. W Szwecji istniało przekonanie, iż ważki zabierają złe dusze do piekła.  Poza Europą wazka ma bardziej pochlebną opinię, w Chinach i Ameryce Północnej jest oznaką dobrobytu, pomyślności i harmonii.

- Sonia 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

statystyka