sobota, 16 sierpnia 2014

Legendy arturiańskie cz. II

Excalibur – podarunek z toni
Podczas jednej z przygód Artur napotkał na rycerza imieniem Pellinore, który wyzwał go do walki. W trakcie pojedynku Arturowi pękł Miecz z Kamienia, jednak w tej mało komfortowej sytuacji pomógł jak zawsze Merlin, który rzucił na przeciwnika zaklęcie sprowadzające sen jednocześnie zabraniając Arturowi go zabijać, bowiem wiedział, że rycerz zostanie ojcem Parsifala, druha Artura i jednego z rycerzy Okrągłego Stołu. Król ocalał, lecz jego oręż nie nadawał się już do użytku, wtedy to Merlin zaprowadził wówczas władcę nad jezioro na spotkanie z Panią Jeziora. Tam ujrzeli wyłaniającą się z toni rękę dzierżącą miecz. Tajemnicza bogini powiedziała, że oręż należy do niej, lecz może go otrzymać Artur. Wraz z Merlinem podpłynęli łodzią i wyjęli z jej ręki miecz. Oręż zwał się Excalibur, czyli „tnący stal”. Był zdolny przeciąć każdą zbroję, jego błysk oślepiał wrogów, a pochwa sprawiała, że właściciel był odporny na krwawienie.

Jednym z końcowych wydarzeń walki przeciw Sasom była wyprawa na pomoc królowi Cameliard. Artur pomógł mu pokonać i najeźdźców, jak i tajemniczych olbrzymów. Na jego dworze spotkał piękną i cnotliwą Ginewrę, w której zakochał się od pierwszego wejrzenia. Nie zwracał uwagi na ostrzeżenia Merlina, że jej imię oznacza złowróżbnego „białego ducha” i że kiedyś zdradzi go z jego najlepszym przyjacielem. Zakochany Artur poślubił Ginewrę.

Okrągły Stół i Święty Graal
Po wypędzeniu Sasów król Artur jako troskliwy władca zadbał o pokój i rozwój swoich ziem. Był to szczęśliwy czas.Artur osiadł w zamku Camelot i z tego miejsca rządził poddanymi. Jego najbliżsi rycerze zasiadali przy Okrągłym Stole, by radzić nad sprawami państwa.

Okrągły Stół został stworzony przez Merlina dla ojca króla Artura, Uthera. Na pamiątkę dwóch stołów: tego, przy którym odbyła się Ostatnia Wieczerza i innego – wykonanego przez Józefa z Arymatei. Jedno miejsce przy nim zawsze pozostawało puste jako wspomnienie Judasza. Mógł na nim zasiąść jedynie najlepszy rycerz o nieskazitelnej duszy.

Zasiadających przy Okrągłym Stole rycerzy łączyły niezwykłe więzi przyjaźni i lojalności. Byli to najznamienitsi w królestwie mężowie, znani ze swej odwagi i rycerskich cnót. Pewnego razu na zamku Camelot objawił się Święty Graal – był to kielich, którego Chrystus używał podczas Ostatniej Wieczerzy. Do niego też została zebrana krew Ukrzyżowanego. W legendach jest on przedstawiony jako symbol poszukiwań duchowych, jest celem, który pragnie osiągnąć wielu, a udaje się to nielicznym. Nie ma jednak pewności czym był naprawdę. Wierzono, że zaszczytu odnalezienia Świętego Graala może dostąpić jedynie rycerz o nieskazitelnie czystym sercu.

Lancelot, Parsifal, Galahad – o krok od Graala
Lancelot to syn króla Bana, wychowanek Pani Jeziora. Był najznamienitszym z rycerzy Okrągłego Stołu. Na dwór króla Artura przybył w wieku 18 lat i spotkał tam miłość swojego życia – Ginewrę, żonę króla. Lancelot pomagał Arturowi w wielu bitwach, sam też przeżył wiele przygód. Dołączył do grona rycerzy Okrągłego Stołu, lecz jego nieprawa miłość stała się przyczyną niepowodzeń.Ratując Ginewrę przed stosem, Lancelot przypadkiem zabił swojego przyjaciela,Garetha z Orkanii. Nie osiągnął on przede wszystkim najważniejszego celu –Graala, gdyż jego dusza nie była czysta, skaziła ją grzeszna miłość. Po śmierci króla Artura schronił się w pustelni i został świątobliwym mężem, zmarł wiele lat później.

Parsifal (Perceval) miał więcej szczęścia – jako pierwszy spośród rycerzy Okrągłego Stołu zobaczył na własne oczy Świętego Graala. Jest to syn Pellinore’a (o którym wcześniej wspominałam), który to zginął w kolejnej z potyczek. Jego żona wraz z dzieckiem postanowiła zaszyć się w głuszy, by syn nie poszedł nigdy w ślady ojca.

Gdy Parsifal miał 15 lat, spotkał przypadkiem kilku rycerzy. Ponieważ wydali mu się wspaniali, zapragnął zostać jednym z nich. Podążając za swoimi marzeniami, pozostawił na progu domu nieprzytomną z boleści matkę. Jego odwaga wynikała z nieświadomości niebezpieczeństw. Gdy dotarł na dwór króla Artura, zażądał, by pasowano go na rycerza. Wzbudził tym żądaniem śmiech chociaż nikomu nie było wesoło, bowiem Camelot był wówczas oblegany przez potężnego wojownika zwanym Purpurowym Rycerzem, który przybył tam, żądając daniny i obraził królową, oblewając ją winem. Król zgodził się na pasowanie Parsifala. Młody rycerz zapragnął jednak mieć także rycerski oręż o zbroję, które postanowił zdobyć właśnie na Purpurowym Rycerzu. Uzbrojony jedynie w oszczep ruszył do obozu wojownika, każąc mu oddać zbroję i miecz. Ten, rozwścieczony zuchwałością młodzieńca zadał mu silny cios, lecz w tym momencie oszczep Parsifala utkwił w oku wojownika. Purpurowy rycerz legł u stóp młodzieńca.
Na służbie u króla Artura Parsifal przeżył wiele przygód. Pewnego razu, szukając Graala, trafił do zamku ogarniętego niemocą Króla Rybaka, a tam pokazano mu święty kielich. Rybak zostałby uzdrowiony, gdyby Parsifal zapytał go o święty kielich. Ponieważ to pytanie nie padło, król zmarł.

Nieślubnym synem Lancelota i Elaine z Corbenic, córki Pellesa – Króla Rybaka był Galahad. Znamienity ojciec wyuczył go i pasował na rycerza. Młodzieniec był wolny od fatum swojego rodziciela – został rycerzem o prawdziwie czystym sercu. Jego jedynym celem było odnalezienie Graala i został dopuszczony do jego tajemnicy. Nikomu jednak nie przekazał tej wiedzy – zmarł w świętym uniesieniu. Galahad sprawiał wrażenie postaci nadludzkiej – bez wysiłku pokonywał przeciwników, niewiele mówił i nie miał żadnych słabości.

Przygód Artura ciąg dalszy
Podczas jednej z wypraw Artur z rycerzami udaje się po Kocioł Obfitości do podziemnej krainy zmarłych przodków, Annwn. Większość z jego towarzyszy miała wtedy zginąć. Zdarzyło się również, że jego żona, piękna Ginewra została porwana przez władcę zaświatów Melwasa. Według jednej z wersji na pomoc ruszył jej sam Artur, według Geoffreya z Monmouth był to Lancelot. Arturowi z pomocą w tej przygodzie przyszedł święty Gildas, pośrednicząc między nim a królem zaświatów. Arturowi i Rycerzom Okrągłego Stołu przyszło też odnieść zwycięstwo nad magicznym wojskiem Owaina, które dokonywało krwawej zemsty pod postacią kruków, podczas kiedy sam Artur grał z Owainem w szachy. W Arturze zakochała się Annowre, wiedźma z Niebezpiecznego Lasu. Zwabiła go do swojej siedziby i wyznała mu miłość. Ów jednak odrzucił ją. Od tej pory wiedźma wysłała na dwór rycerzy- spiskowców, namawiając rycerzy Okrągłego Stołu przeciwko królowi i licząc, że któryś z nich zabije go w pojedynku. Jej nadzieje jednak nie odniosły skutku iw końcu posłała dwóch śmiałków, którzy porwali króla i sprowadzili do siedziby Annowre. Z pomocą przyszedł władcy dzielny Tristan, którego to rycerza miała przysłać Nimue. Udało mu się oswobodzić króla, który rozprawił się z wiedźmą,zabijając ją. Król Artur słynął z męstwa, szlachetności, podejmowania mądrych decyzji i był kochany przez lud.

Zmierzch króla
Przyczyną upadku króla Artura stała się jego własna przeszłość. Dwunastoletni pokój skończył się wraz z ekspansją Rzymian.Najeźdźcy zażądali od Brytanii, jak za czasów Juliusza Cezara płacenia daniny.Artur wykazał niesłuszność tych żądań, po czym przeszedł do czynów – zgromadził wszystkie wojska i całą flotę, a potem ruszył na kontynent. Na tronie pozostawił Ginewrę i, na swoje nieszczęście Mordreda (swojego nieślubnego syna) do pomocy. Na polach bitew odnosił błyskotliwe sukcesy – pokonał największego galijskiego rycerza, pokonał też Rzymian. Miał nawet zamiar przekroczyć Alpy, by walczyć z Rzymianami na ich własnym terenie, lecz doszły do niego złe wieści – Mordred poślubił jego żonę i ogłosił się królem, sprzymierzając się z Sasami. U Thomasa Malory na skutek knowań Morgany Artur był narażony na ciosy, ponieważ czarodziejka ukradła magiczną pochwę jego miecza Excalibura. Chociaż dzięki pomocy Merlina udało się odeprzeć atak jego wroga i kochanka Morgany, Askalona i chociaż Artur zdołał zabić Mordreda, to wcześniej został przez niego śmiertelnie raniony. Ojciec z synem zabili więc siebie nawzajem w bitwie, która odbyła się pod Camlann. W bitwie tej zginęli tez prawie wszyscy rycerze Okrągłego Stołu.
Tradycja, która przyczyny upadku króla Artura dostrzega także w związku Lancelota i Ginewry jest późniejsza. Zdrada owa miała zostać ujawniona przez spisek, zawiązany przez Mordreda, a później także Morganę. Ów zażądał od króla Artura spalenia Ginewry na stosie. Artur nie miał wyjścia – tego wymagało prawo. Niewierną królową uratował z płomieni Lancelot.

Istnieje kilka wersji na temat śmierci Króla Artura. Według Geoffreya z Monmouth został zabrany przez Barinthusa nad jezioro i zabrany na magiczną wyspę Avalon przez tamtejsze dziewięć kapłanek. Miała wśród nich być między innymi najpotężniejsza Morgana. Na wyspie Avalon Artur miał zostać uleczony. Późniejsze wersje mówią niekiedy o trzech, nie dziewięciu kapłankach. Z kolei zakończone u Thomasa Malory'ego, jest dosyć niejasne.Kapłanki miały zwrócić jakieś ciało i poprosić pewnego pustelnika o jego pochowanie. Nie jest pewne, czy zwłoki należały do Artura. W brytyjskim folklorze z kolei długo utrzymywało się przekonanie, że król Artur wraz ze swoimi rycerzami i pełnym wyposażeniem wojownika śpi kamiennym snem w jednej z grot. Każda z tych tradycji daje nadzieję na powrót króla, kiedy nadejdą kutemu odpowiednie czasy. W innej wersji przed odejściem Artur poprosił sługę,Grifleta, by zwrócił jego miecz - Excalibur Pani Jeziora. Za trzecim razem ów wykonał rozkaz, a Artur dopełnił złożonej niegdyś przysięgi.


- Poyla

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

statystyka