Święte Księgi

Najpierw zajmiemy się świętymi księgami szeroko znanymi w naszej kulturze. Tora, czyli Stary Testament wchodzi w skład Biblii, lecz wyznawcy judaizmu nie uznają Nowego Testamentu. Nazwę „tora” można przetłumaczyć, jako instrukcję lub naukę. W jej skład wchodzi pięć ksiąg, stąd Tora jest nazywano Pięcioksięgiem. Tytuły poszczególnych ksiąg to : Księga Rodzaju, Księga Wyjścia, Księga Kapłańska, Księga Liczb i Księga Powtórzonego Prawa. Tradycyjnie autorstwo przypisuje się tylko jednej osobie, czyli Mojżeszowi, lecz w późniejszych wiekach zaczęły się pojawiać słowa krytyki tej teorii. Uznano, że jedna osoba nie mogła spisać tylu historii z różnych czasów.
Charakterystyczny wygląd Tory zawdzięczany jest białemu pergaminowi z jagnięcej skóry na której ręcznie został spisany tekst. Całość jest zwijana w dwa zwoje, zwane ejc chaim. Przechowuje się Torę w pokrowcu z jedwabiu w szafie „ Aron ha-kodesz”. W ostatni dzień Sukkot, żydowskiego święta, obchodzi się Simchat Tora, dzień poświęcony Torze. Organizuje się wtedy uroczyste procesję z Torą.

Biblia składa się również z Nowego Testamentu, uznawanego jedynie przez chrześcijan.  Cztery Ewangelię są najważniejszą częścią Nowego Testamentu. Mamy ewangelię według Mateusza, Marka, Łukasza i Jana. Do tego wchodzą Dzieje Apostolskie, księgi dydaktyczne i Apokalipsa św. Jana. Biblię spisano pierwotnie w trzech językach, hebrajskim, aramejskim i najnowsze greckim.

Trzecią największa religią opartą na świętej księdze jest Islam. Koran jest najmłodszą księgą, z VII w. n.e.. Została spisana przez Mahometa za sprawą objawienia przez archanioła, odpowiednika chrześcijańskiego Gabriela. Budowa Koranu jest oparta na 114 surach, ułożonych od najdłuższej do najkrótszej. Oczywiście Koran jest spisany w języku arabskim. Jak księgi tego, Koran jest jedną wielką metaforą, którą można różnie interpretować, stąd różne wersje i spory. Koran jest też najważniejszym prawem w państwach islamskich.

Teraz przejdziemy do bardziej egzotycznych religii i ksiąg. Wedy to święte księgi hinduizmu są jedne z najstarszych i największych tego typu zbiorów. Autor Wed miał być Brahma, uważa się, że nie pochodzą z „ludzkiej generacji”. Wedy to przede wszystkim pieśni i hymny, które przenoszono ustnie za sprawą wędrownych poetów. Ale istniał też inny powód, prócz analfabetyzmu, przez który nie były spisywane. Były uważane za tak święte, że tylko wtajemniczeni mieli do nich dostęp. Należało przejść serię  rytuałów upoważniających do zrozumienia sensu Wed. Tekst opowiada o wszystkim, ludziach i bogach, świecie śmiertelnym i nieśmiertelnym. Samo słowo „Weda” znaczy ”wiedza. Jednak, mimo świętego statusu, hinduizm nigdy nie opierał się kategorycznie na jakiejkolwiek księdze. Wedy można podzielić na trzy rodzaje: śruti „to, co usłyszane”, smryti „zapamiętane” i njaja, logiczna wiedza.

W Indiach narodziło się wiele religii, jedną z ważniejszych, posiadających swoją świętą księgę jest sikhizm. Sri Guru Granth Sahib to ogromny zbiór pieśni opisujących Boga. Jednocześnie święta księga jest guru wyznawców. Nie jest ona czytana, a śpiewana. Wyznawcy sikhizmy uznają księgę nie tylko za guru, ale za coś żywego, za swojego duchowego przewodnika. I tak księga jest myta i karmiona.

Awesta jest świętą księgą dla mazdaistów i zaratusztrian, spisana w VII p.n.e. Do naszych czasów przetrwało 21 ksiąg, co jest tylko jedną częścią całości, jak podają źródła. Księga była niejednokrotnie niszczona i odnawiana, stąd nieodwracalne straty. Obecnie tekst zajmuje się tylko liturgią, jest w większości wierszowany. I tak jak większość ksiąg dzieli się 5 części: Yasna, to zbiór modlitw i pieśni. Visparat, modlitwy poświęcone patronom. Vendidad to prawa opisujące codzienność. Jaszty to hymny na część boga. Nyayisan i Chorda Awesta.

Warto wspomnieć o Księdze Mormona, czyli najważniejszej po Biblii, księgi dla ruchów Świętych w Dniu Ostatnim. Według tradycji księga jest tłumaczeniem płyt podarowanych przez proroka Moroniego. Tekst opowiada o przedostaniu się grupki wybrańców do Ameryki, gdzie założyli kwitnąca cywilizację. Głównym tematem jednak jest objawienie się Jezusa przed Lehi.

- Sonia