Archanioł Michał (hebr. „Któż
jak Bóg?”) znany jest wyznawcom judaizmu, islamu i chrześcijaństwa.
Omawianie tego archanioła rozpoczniemy od Kościoła prawosławnego. Tak
samo jak w Kościele katolickim, jest on świętym, a co za tym idzie,
został przez wyznawców otoczony szczególnym kultem. Cerkiew prawosławna
uważa archanioła Michała za jedną z najpotężniejszych sił bezcielesnych.
Nazywany jest Archistrategiem, Naczelnym Dowódcą Zastępów Niebieskich
(wybaczcie, jeśli nazwa nie jest zgodna z polskim tłumaczeniem) lub
Obrońcą Wiary. To właśnie on walczy z wrogami chrześcijaństwa, chroni
Niebiosa od wojen domowych i odpowiada za porażki nieprzyjaciół.
Kościół prawosławny opiera się m.in. na Tradycji i na Piśmie Świętym, także na ikonach. Ikony muszą jeszcze poczekać, teraz przyjrzymy się pozostałym źródłami wiary, które są nam bliższe. Archanioł Michał pierwszy raz pojawia się w Starym Testamencie, a dokładniej w Księdze Jozuego, tuż przed zburzeniem Jerycha. Nie jest on jednak wymieniony z imienia, jednak dość szczegółowo opisany. Gdy Jozue przebywał blisko Jerycha, podniósł oczy i ujrzał przed sobą męża z mieczem dobytym w ręku. Jozue podszedł do niego i rzekł: «Czy jesteś po naszej stronie, czy też po stronie naszych wrogów?»A on odpowiedział: «Nie, gdyż jestem wodzem zastępów Pańskich i właśnie przybyłem». Wtedy Jozue upadł twarzą na ziemię, oddał mu pokłon i rzekł do niego: «Co rozkazuje mój pan swemu słudze?» 15 Na to rzekł wódz zastępów Pańskich do Jozuego: «Zdejm obuwie z nóg twoich, albowiem miejsce, na którym stoisz, jest święte». I Jozue tak uczynił.
Imię „wodza zastępów Pańskich” poznajemy w Księdze Daniela. Archanioł Gabriel objawia się prorokowi Danielowi i przekazuje mu wizję przyszłego konfliktu. W tym samym czasie Archanioł Michał broni Izraelitów przed Persami: „[…] książę królestwa Persów sprzeciwiał mi się przez dwadzieścia jeden dni. Wtedy przybył mi z pomocą Michał, jeden z pierwszych książąt”.
Archanioł Michał wspominany jest w prawosławnych hymnach, w których wierni wychwalają tę istotę. Jest to tzw. „Wspomnienie cudu św. Michała Archanioła”:
Troparion, ton 4:
Wojsk niebieskich arcystrategu, prosimy Ciebie nieustannie,
my niegodni, abyś nas osłonił cieniem skrzydeł niematerialnej swojej chwały,
zachowując nas usilnie modlących się i wołających: Od nieszczęść wybaw nas,
wodzu niebieskich mocy.
Kontakion, ton 2:
Arcystrategu Boży, sługo Chwały Bożej, przywódco
aniołów i opiekunie ludzi, módl się o rzeczy pożyteczne dla nas i o wielkie
miłosierdzie, jako wielki wódz niebieski.
Wszystkich tych, którzy chcą się dowiedzieć, czym charakteryzują się troparion oraz kontakion, odsyłam do cioci Wikipedii.
Archanioł Michał w prawosławiu znany jest z czynienia cudów przy pomocy swoich mocy. W Nowym Testamencie ocalił młodzieńca, który został wrzucony do morza w okolicy góry Athos (inaczej Święta Góra; w tej chwili znajduje się tam klasztor mnichów prawosławnych) przez złoczyńców z kamieniem przywiązanym do szyi. Jednak najsławniejszym cudem Michała Archanioła był ten w mieście Chonae. Poganie usiłowali zniszczyć cerkiew, nakierowując na nią dwie rzeki. Jednak Archanioł Michał niosąc krzyż, sprawił, że strumienie wód znalazły się pod ziemią, a tym samym świątynia została odratowana. Mówi się, że w tym miejscu źródło ma właściwości lecznicze. Na cześć tego cudu ustanowiono 6 września (19 września wedle kalendarza gregoriańskiego) święto. 8 listopada zaś (21 września) obchodzi się Sobór Archanioła Michała, nie tylko na chwałę tej konkretnej siły bezcielesnej, ale również innych. Tenże archanioł jest uważany też za dowódcę Kościoła Wojującego. Podobno objawił się Konstantynowi Wielkiemu w Konstantynopolu, aby odeprzeć ataki wrogów. Z mieczem w dłoni pojawił się także nad mauzoleum Hadriana – była to odpowiedź na błagania papieża Grzegorza I Wielkiego, kiedy podczas jego panowania Rzym nawiedziła plaga.
Niemniej najbardziej rozpoznawalną formą kultu w prawosławiu są ikony, które zawierają w sobie mnóstwo symboliki. Istnieją trzy ikony, których autentyczność została potwierdzona przez samego Archanioła Michała. Są nazywane: Mantamados, Panormitis i Nenita. Są one dość oryginalne, różnią się od siebie nawzajem, a przede wszystkim są bardzo nietypowe, gdyby porównać je do tradycyjnych, znanych nam dzisiaj ikon. Szczególnie ciekawe jest dzieło Panormitis. Nie tyle sama metalowa blacha, która zasłania tło i niemal całą postać Archanioła Michała, jest ciekawa, co sposób przedstawienie tej istoty. Archanioł ustawiony horyzontalnie, w prawej ręce ma miecz, w lewej maluteńkie dziecko mieszące się w dłoni, a stoi na rozkładającym się trupie. Zwłoki to czas ziemski, ciało pośmiertne, a dziecko to dusza zmarłego, niewinna i czysta. To przedstawienie Michała Archanioła rozpowszechniło się, kiedy zaczęto wierzyć, że wraz z aniołami stróżami zabierają dusze do Nieba. Nie można zapomnieć o Mantamados, która jest jeszcze oryginalniejsza od Panormitis. Artysta najwyraźniej postanowił nie zwracać uwagi na kanony ikoniczne, ponieważ Archanioł Michał posiada jedynie popiersie i to przestrzenne. Ubrudzone zostało krwią i brudem męczenników, ukazany jest jako wojownik Boga. Podobno jego wizerunek żyje i patrząc na niego można dowiedzieć się w jakiej kondycji jest nasz dusza.
Zazwyczaj przedstawiany jest jako Główny Dowódca Zastępów Niebieskich, który trzyma w prawej ręce miecz (zwykły, lecz zdarza się także płonący), lub jako strażnik Raju. Jego atrybutami są również: włócznia, tarcza, biała chorągiew (czasami z czerwonym krzyżem) oraz inne mniej znane przedmioty (np. laska, pastorał albo sferę). Jego szaty zazwyczaj są koloru jasnoczerwonego, a tło złotego, czasami nosi zbroję rycerską. Czerwona barwa to symbol życia, pasji, miłości, a nawet rezurekcji, zaś złota oznacza Boga i jego moc. Jako że jest jednym z najważniejszych aniołów w kanonie prawosławia, jest jedną z centralnych postaci przy tronie Boga, często towarzyszy Archaniołowi Gabrielowi. Walczy także ze złem, a więc pod stopami lub obok niego pojawiają się smoki, węże czy diabły. To on jest odpowiedzialny za dusze zmarłych podczas Sądu Ostatecznego – waży je na szali, a więc jest też aniołem sądu i sprawiedliwości.
Ciekawa ikona z XIX wieku przedstawia życie Archanioła Michała. Z niej możemy dowiedzieć się w skrócie, czym się wsławił. Na środku widzimy samego Archanioła Michała, który na skrzydlatym koniu dmie w trąbę i ogłasza nadejście Sądu Ostatecznego – jest on nikim innym, jak Jeźdźcem Apokalipsy. Między jego dłońmi znajduje się tęcza (symbol przymierza Boga z ludźmi). Naokoło niego można ujrzeć 12 scen z jego owocnego w cuda życia. Lecimy od góry, z lewej do prawej. Pierwszy rząd: strącenie do piekła upadłych aniołów, sobór archaniołów na cześć Archanioła Michała, wybawienie Izaaka, Archanioł Michał ukazuje się Jozuemu. Drugi rząd: Archanioł Michał ukazuje się Gideonowi, Archanioł Michał pomaga w walkach z Madianitami. Trzeci rząd: Archanioł Michał i Bileam, Archanioł Michał podaje Eliaszowi wodę Czwarty rząd: Archanioł Michał ochrania trzech Świętych Młodzianków Męczenników, Archanioł Michał prowadzi Habakuka z pożywieniem dla Daniela w jaskini lwów, uwolnienie św. Piotra z więzienia, cud w Chonae.
W islamie również pojawia się postać Archanioła Michała, lecz pod imieniem Mikail. Wspominany jest tylko w surze Al-Bakara wraz z Archaniołem Gabrielem (Dżibrilem), i tak największą bazą danych jest islamska tradycja, nie Koran. Przedstawiany jest on jako archanioł miłosierdzia, który sprowadza na Ziemię deszcze i burze, odpowiada także za nagrodzenie ludzi, którzy czynili dobro w życiu doczesnym. Przede wszystkim jednak utożsamiany jest z żywieniem zarówno ludzkich ciał, jak i dusz. Mówi się, że będąc wrogiem Archanioła Mikaila i Dżibrila, jest się też wrogiem samego Boga.
Tak jak wszyscy aniołowie został stworzony z czystego światła, nie ma wolnej woli, służy Bogu, Allahowi. Podobno był tak zszokowany widokiem Piekła, że już nigdy więcej się nie uśmiechnął. Według legendy Mikail i Dżibril byli pierwszymi aniołami, którzy podporządkowali się rozkazom Boga i zaczęli czcić Adama. Związani są oni również z oczyszczeniem serca Mahometa tuż przed nocą, podczas której wyruszył w podróż z Mekki do Jeruzalem, a także z jego późniejszym wniebowstąpieniem. Archanioł Mikail podobno pomógł muzułmanom w 624r. w kampanii Mahometa przeciwko Mekce.
Wyznawcy Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, czyli po prostu mormoni, wierzą, że Archanioł Michał to tak naprawdę Adam, Sędziwy (określenie Boga w Księdze Daniela), książę, patriarcha ludzkości oraz pomocnik Jehowy podczas kreacji świata. Według jednego z kazań Archanioł Michał jest „naszym Ojcem i Bogiem”. W tej chwili taka doktryna nie jest powszechnie uznawana przez mormonów, ale wciąż istnieją jeszcze grupy, które w nią wierzą.
Świadkowie Jehowy mają Archanioła Michała za Jezusa Chrystusa, który urzęduje w niebie w swojej formie pre-ludzkiej i post-zmartwychwstałej. Wiąże się to z Księgą Daniela i Apokalipsą św. Jana – Michał Archanioł, tak samo jak Jezus, został wybrany, aby przewodzić ludziom. 9 wers w Księdze Judy (spór Michała Archanioła z diabłem o ciało Mojżesza) daje Świadkom jasno do zrozumienia, że Michał jest jedynym archaniołem, nie ma nikogo innego podobnego do niego. Uważa się go za najwyższego niebiańskiego Syna Bożego, głównego posłańca Boga, który odgrywa wiodącą rolę w głoszeniu jego słów i czczeniu go. Walczy również z mocami szatańskimi, chroni ludzi oraz ich przymierze z Bogiem. Świadkowie Jehowy identyfikują Michała Archanioła z Aniołem Pańskim, który prowadził Izraelitów po pustyni.
W ezoterycznych tradycjach (wiecie, to to dla „wtajemniczonych” – wolnomularstwo, alchemia, różokrzyżowcy) również pojawia się Archanioł Michał. Jest jednym z czterech najwyższych Archaniołów i reprezentuje żywioł ognia (wyznawcy New Age mówią o Słońcu) oraz znak zodiaku lew. Uważany jest oczywiście za obrońcę ludzkości. Znany francuski okultysta Eliphas Lévi, niemiecki filozof Franz von Baader, teozof Louis Claude de St. Martin uznali, że 1879r. Archanioł Michał pokonał smoka, czyli siły nieczyste. Zostało to „potwierdzone” przez Rudolfa Steinera podczas wykładu w 1917r. w Zurychu.
W judaizmie Archanioł Michał stoi po prawej stronie Tronu Bożego, uważa się za go za prawą rękę Boga. Według kabalistycznej tradycji prawa strona związana jest z łaskawością i miłowaniem. W Torze Archanioł Michał głosi dobrą nowinę starym Abrahamowi oraz Sarze – spodziewają się dziecka, syna Izaaka, które było swoistym cudem. Tradycja ustna mówi o podróży Michała oraz Eliezera, sługi Abrahama, w poszukiwaniu żony dla Izaaka. Archanioł był świadkiem, jak Ezaw, ukochany syn Izaaka, sprzedał swoje pierworództwo swojemu bratu, Jakubowi, za miskę soczewicy. Byli również obecni przy przekazaniu Mojżeszowi Tory. W Talmudzie widzimy rozgniewanego Archanioła Michała. Rozgromił on wojska Sennacheryba, króla Asyrii i Babilonii, podczas pierwszego dnia Paschy. Często przedstawiany jest z Samaelem, aniołem śmierci, a także upadłym. Stali się wrogami, gdy walczyli ze sobą w powietrzu. Archanioł Michał został uratowany przez Boga, lecz Samael został zepchnięty do otchłani. Podobno spierali się także o duszę Mojżesza.
Archanioł Michał w katolicyzmie, tak samo jak w poprzednich wyznaniach, jest głównym wrogiem Szatana i Wodzem Zastępów Anielskich, który walczy ze złymi mocami. Ci, którzy chodzą na msze do kościoła, na pewno kojarzą Modlitwę do Świętego Michała Archanioła, w której prosi się go o uchowanie nas od szatańskich sił. Tę modlitwę wprowadzono do liturgii stosunkowo niedawno, bo kilka lat temu, lecz Archanioł Michał był obecny w katolicyzmie od dawien dawna. Michał Archanioł pełni cztery podstawowe role - jest arcywrogiem szatana oraz upadłych aniołów, aniołem śmierci, który przed odejściem człowieka, daje mu szansę na odkupienie win, waży również dusze podczas Sądu Ostatecznego oraz jest Obrońcą Kościoła, w tym Narodu Wybranego w Starym Testamencie.
Pojawia się w Księdze Daniela, o której możecie poczytać w poprzednich postach, a także w Listach św. Judy oraz Apokalipsie Św. Jana. W Listach św. Judy Michałowi dodaje się przydomek Archanioł i mówi o nim: "Gdy zaś archanioł Michał tocząc rozprawę z diabłem spierał się o ciało Mojżesza, nie odważył się rzucić wyroku bluźnierczego, ale powiedział: «Pan niech cię skarci!»". Z diabłem (a właściwie ze Smokiem) miał także do czynienia w Apokalipsie, gdzie strąca go do piekła. To wszystko dzieje się w Nowym Testamencie.
Archanioł Michał przedstawiany jest głównie na podstawie tekstu Apokalipsy św. Jana. Na obrazach - szczególnie z okresu barokowego - widzimy go w pełnej zbroi z mieczem lub włócznią, którą przebija demona w postaci smoka lub kozła. Za sprawą jego roli ważenia dusz przedstawiany jest także z wagą. Jego wizerunek widnieje także na herbach Archangielska, Białej Podlaskiej, Dolska, Głubczyc, Kijowa, Łańcuta, Sanoka, Strzelina, Strzyżowa, Zawidowa. Jest on także patronem kupców, zbrojmistrzów, złotników (złoto jest symbolem dobrych uczynków), policjantów, aptekarzy, wytwórców wag, szermierzy oraz dobrej śmieci. Patronuje również państwom (Anglia, Francja, Austria, Hiszpania, Niemcy i Węgry) oraz miastom (Amsterdam, Łańcuta, Kijów, Biała Podlaska, Żagań). Archanioł Michał ma także swoje miejsca kultu. Najważniejszymi są: Mont Saint-Michel we Francji (w oryginale: Mons Sancti Michaeli in periculo mari, czyli Wzgórze Świętego Michała w niebezpiecznym morzu)oraz Monte Sant'Angelo Monte Gargano we Włoszech.
29 września obchodzi on wraz ze swoimi braćmi - Gabrielem i Rafałem - swoje święto, które zostało ustanowione za życia św. Franciszka z Asyżu. Papież Jan XIII wprowadził jeszcze jedną celebrację na cześć tego archanioła - 8 maja. Istnieje także koronka poświęcona św. Archaniołowi Michałowi. Swoje korzenie ma w Portugalii, a była ona odmawiana nabożnie przez pewną świętą Karmelitankę w 1755 roku.
- Gumiguta
Kościół prawosławny opiera się m.in. na Tradycji i na Piśmie Świętym, także na ikonach. Ikony muszą jeszcze poczekać, teraz przyjrzymy się pozostałym źródłami wiary, które są nam bliższe. Archanioł Michał pierwszy raz pojawia się w Starym Testamencie, a dokładniej w Księdze Jozuego, tuż przed zburzeniem Jerycha. Nie jest on jednak wymieniony z imienia, jednak dość szczegółowo opisany. Gdy Jozue przebywał blisko Jerycha, podniósł oczy i ujrzał przed sobą męża z mieczem dobytym w ręku. Jozue podszedł do niego i rzekł: «Czy jesteś po naszej stronie, czy też po stronie naszych wrogów?»A on odpowiedział: «Nie, gdyż jestem wodzem zastępów Pańskich i właśnie przybyłem». Wtedy Jozue upadł twarzą na ziemię, oddał mu pokłon i rzekł do niego: «Co rozkazuje mój pan swemu słudze?» 15 Na to rzekł wódz zastępów Pańskich do Jozuego: «Zdejm obuwie z nóg twoich, albowiem miejsce, na którym stoisz, jest święte». I Jozue tak uczynił.
Imię „wodza zastępów Pańskich” poznajemy w Księdze Daniela. Archanioł Gabriel objawia się prorokowi Danielowi i przekazuje mu wizję przyszłego konfliktu. W tym samym czasie Archanioł Michał broni Izraelitów przed Persami: „[…] książę królestwa Persów sprzeciwiał mi się przez dwadzieścia jeden dni. Wtedy przybył mi z pomocą Michał, jeden z pierwszych książąt”.
Archanioł Michał wspominany jest w prawosławnych hymnach, w których wierni wychwalają tę istotę. Jest to tzw. „Wspomnienie cudu św. Michała Archanioła”:
Troparion, ton 4:
Wojsk niebieskich arcystrategu, prosimy Ciebie nieustannie,
my niegodni, abyś nas osłonił cieniem skrzydeł niematerialnej swojej chwały,
zachowując nas usilnie modlących się i wołających: Od nieszczęść wybaw nas,
wodzu niebieskich mocy.
Kontakion, ton 2:
Arcystrategu Boży, sługo Chwały Bożej, przywódco
aniołów i opiekunie ludzi, módl się o rzeczy pożyteczne dla nas i o wielkie
miłosierdzie, jako wielki wódz niebieski.
Wszystkich tych, którzy chcą się dowiedzieć, czym charakteryzują się troparion oraz kontakion, odsyłam do cioci Wikipedii.
Archanioł Michał w prawosławiu znany jest z czynienia cudów przy pomocy swoich mocy. W Nowym Testamencie ocalił młodzieńca, który został wrzucony do morza w okolicy góry Athos (inaczej Święta Góra; w tej chwili znajduje się tam klasztor mnichów prawosławnych) przez złoczyńców z kamieniem przywiązanym do szyi. Jednak najsławniejszym cudem Michała Archanioła był ten w mieście Chonae. Poganie usiłowali zniszczyć cerkiew, nakierowując na nią dwie rzeki. Jednak Archanioł Michał niosąc krzyż, sprawił, że strumienie wód znalazły się pod ziemią, a tym samym świątynia została odratowana. Mówi się, że w tym miejscu źródło ma właściwości lecznicze. Na cześć tego cudu ustanowiono 6 września (19 września wedle kalendarza gregoriańskiego) święto. 8 listopada zaś (21 września) obchodzi się Sobór Archanioła Michała, nie tylko na chwałę tej konkretnej siły bezcielesnej, ale również innych. Tenże archanioł jest uważany też za dowódcę Kościoła Wojującego. Podobno objawił się Konstantynowi Wielkiemu w Konstantynopolu, aby odeprzeć ataki wrogów. Z mieczem w dłoni pojawił się także nad mauzoleum Hadriana – była to odpowiedź na błagania papieża Grzegorza I Wielkiego, kiedy podczas jego panowania Rzym nawiedziła plaga.
Niemniej najbardziej rozpoznawalną formą kultu w prawosławiu są ikony, które zawierają w sobie mnóstwo symboliki. Istnieją trzy ikony, których autentyczność została potwierdzona przez samego Archanioła Michała. Są nazywane: Mantamados, Panormitis i Nenita. Są one dość oryginalne, różnią się od siebie nawzajem, a przede wszystkim są bardzo nietypowe, gdyby porównać je do tradycyjnych, znanych nam dzisiaj ikon. Szczególnie ciekawe jest dzieło Panormitis. Nie tyle sama metalowa blacha, która zasłania tło i niemal całą postać Archanioła Michała, jest ciekawa, co sposób przedstawienie tej istoty. Archanioł ustawiony horyzontalnie, w prawej ręce ma miecz, w lewej maluteńkie dziecko mieszące się w dłoni, a stoi na rozkładającym się trupie. Zwłoki to czas ziemski, ciało pośmiertne, a dziecko to dusza zmarłego, niewinna i czysta. To przedstawienie Michała Archanioła rozpowszechniło się, kiedy zaczęto wierzyć, że wraz z aniołami stróżami zabierają dusze do Nieba. Nie można zapomnieć o Mantamados, która jest jeszcze oryginalniejsza od Panormitis. Artysta najwyraźniej postanowił nie zwracać uwagi na kanony ikoniczne, ponieważ Archanioł Michał posiada jedynie popiersie i to przestrzenne. Ubrudzone zostało krwią i brudem męczenników, ukazany jest jako wojownik Boga. Podobno jego wizerunek żyje i patrząc na niego można dowiedzieć się w jakiej kondycji jest nasz dusza.
Zazwyczaj przedstawiany jest jako Główny Dowódca Zastępów Niebieskich, który trzyma w prawej ręce miecz (zwykły, lecz zdarza się także płonący), lub jako strażnik Raju. Jego atrybutami są również: włócznia, tarcza, biała chorągiew (czasami z czerwonym krzyżem) oraz inne mniej znane przedmioty (np. laska, pastorał albo sferę). Jego szaty zazwyczaj są koloru jasnoczerwonego, a tło złotego, czasami nosi zbroję rycerską. Czerwona barwa to symbol życia, pasji, miłości, a nawet rezurekcji, zaś złota oznacza Boga i jego moc. Jako że jest jednym z najważniejszych aniołów w kanonie prawosławia, jest jedną z centralnych postaci przy tronie Boga, często towarzyszy Archaniołowi Gabrielowi. Walczy także ze złem, a więc pod stopami lub obok niego pojawiają się smoki, węże czy diabły. To on jest odpowiedzialny za dusze zmarłych podczas Sądu Ostatecznego – waży je na szali, a więc jest też aniołem sądu i sprawiedliwości.
Ciekawa ikona z XIX wieku przedstawia życie Archanioła Michała. Z niej możemy dowiedzieć się w skrócie, czym się wsławił. Na środku widzimy samego Archanioła Michała, który na skrzydlatym koniu dmie w trąbę i ogłasza nadejście Sądu Ostatecznego – jest on nikim innym, jak Jeźdźcem Apokalipsy. Między jego dłońmi znajduje się tęcza (symbol przymierza Boga z ludźmi). Naokoło niego można ujrzeć 12 scen z jego owocnego w cuda życia. Lecimy od góry, z lewej do prawej. Pierwszy rząd: strącenie do piekła upadłych aniołów, sobór archaniołów na cześć Archanioła Michała, wybawienie Izaaka, Archanioł Michał ukazuje się Jozuemu. Drugi rząd: Archanioł Michał ukazuje się Gideonowi, Archanioł Michał pomaga w walkach z Madianitami. Trzeci rząd: Archanioł Michał i Bileam, Archanioł Michał podaje Eliaszowi wodę Czwarty rząd: Archanioł Michał ochrania trzech Świętych Młodzianków Męczenników, Archanioł Michał prowadzi Habakuka z pożywieniem dla Daniela w jaskini lwów, uwolnienie św. Piotra z więzienia, cud w Chonae.
W islamie również pojawia się postać Archanioła Michała, lecz pod imieniem Mikail. Wspominany jest tylko w surze Al-Bakara wraz z Archaniołem Gabrielem (Dżibrilem), i tak największą bazą danych jest islamska tradycja, nie Koran. Przedstawiany jest on jako archanioł miłosierdzia, który sprowadza na Ziemię deszcze i burze, odpowiada także za nagrodzenie ludzi, którzy czynili dobro w życiu doczesnym. Przede wszystkim jednak utożsamiany jest z żywieniem zarówno ludzkich ciał, jak i dusz. Mówi się, że będąc wrogiem Archanioła Mikaila i Dżibrila, jest się też wrogiem samego Boga.
Tak jak wszyscy aniołowie został stworzony z czystego światła, nie ma wolnej woli, służy Bogu, Allahowi. Podobno był tak zszokowany widokiem Piekła, że już nigdy więcej się nie uśmiechnął. Według legendy Mikail i Dżibril byli pierwszymi aniołami, którzy podporządkowali się rozkazom Boga i zaczęli czcić Adama. Związani są oni również z oczyszczeniem serca Mahometa tuż przed nocą, podczas której wyruszył w podróż z Mekki do Jeruzalem, a także z jego późniejszym wniebowstąpieniem. Archanioł Mikail podobno pomógł muzułmanom w 624r. w kampanii Mahometa przeciwko Mekce.
Wyznawcy Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, czyli po prostu mormoni, wierzą, że Archanioł Michał to tak naprawdę Adam, Sędziwy (określenie Boga w Księdze Daniela), książę, patriarcha ludzkości oraz pomocnik Jehowy podczas kreacji świata. Według jednego z kazań Archanioł Michał jest „naszym Ojcem i Bogiem”. W tej chwili taka doktryna nie jest powszechnie uznawana przez mormonów, ale wciąż istnieją jeszcze grupy, które w nią wierzą.
Świadkowie Jehowy mają Archanioła Michała za Jezusa Chrystusa, który urzęduje w niebie w swojej formie pre-ludzkiej i post-zmartwychwstałej. Wiąże się to z Księgą Daniela i Apokalipsą św. Jana – Michał Archanioł, tak samo jak Jezus, został wybrany, aby przewodzić ludziom. 9 wers w Księdze Judy (spór Michała Archanioła z diabłem o ciało Mojżesza) daje Świadkom jasno do zrozumienia, że Michał jest jedynym archaniołem, nie ma nikogo innego podobnego do niego. Uważa się go za najwyższego niebiańskiego Syna Bożego, głównego posłańca Boga, który odgrywa wiodącą rolę w głoszeniu jego słów i czczeniu go. Walczy również z mocami szatańskimi, chroni ludzi oraz ich przymierze z Bogiem. Świadkowie Jehowy identyfikują Michała Archanioła z Aniołem Pańskim, który prowadził Izraelitów po pustyni.
W ezoterycznych tradycjach (wiecie, to to dla „wtajemniczonych” – wolnomularstwo, alchemia, różokrzyżowcy) również pojawia się Archanioł Michał. Jest jednym z czterech najwyższych Archaniołów i reprezentuje żywioł ognia (wyznawcy New Age mówią o Słońcu) oraz znak zodiaku lew. Uważany jest oczywiście za obrońcę ludzkości. Znany francuski okultysta Eliphas Lévi, niemiecki filozof Franz von Baader, teozof Louis Claude de St. Martin uznali, że 1879r. Archanioł Michał pokonał smoka, czyli siły nieczyste. Zostało to „potwierdzone” przez Rudolfa Steinera podczas wykładu w 1917r. w Zurychu.
W judaizmie Archanioł Michał stoi po prawej stronie Tronu Bożego, uważa się za go za prawą rękę Boga. Według kabalistycznej tradycji prawa strona związana jest z łaskawością i miłowaniem. W Torze Archanioł Michał głosi dobrą nowinę starym Abrahamowi oraz Sarze – spodziewają się dziecka, syna Izaaka, które było swoistym cudem. Tradycja ustna mówi o podróży Michała oraz Eliezera, sługi Abrahama, w poszukiwaniu żony dla Izaaka. Archanioł był świadkiem, jak Ezaw, ukochany syn Izaaka, sprzedał swoje pierworództwo swojemu bratu, Jakubowi, za miskę soczewicy. Byli również obecni przy przekazaniu Mojżeszowi Tory. W Talmudzie widzimy rozgniewanego Archanioła Michała. Rozgromił on wojska Sennacheryba, króla Asyrii i Babilonii, podczas pierwszego dnia Paschy. Często przedstawiany jest z Samaelem, aniołem śmierci, a także upadłym. Stali się wrogami, gdy walczyli ze sobą w powietrzu. Archanioł Michał został uratowany przez Boga, lecz Samael został zepchnięty do otchłani. Podobno spierali się także o duszę Mojżesza.
Archanioł Michał w katolicyzmie, tak samo jak w poprzednich wyznaniach, jest głównym wrogiem Szatana i Wodzem Zastępów Anielskich, który walczy ze złymi mocami. Ci, którzy chodzą na msze do kościoła, na pewno kojarzą Modlitwę do Świętego Michała Archanioła, w której prosi się go o uchowanie nas od szatańskich sił. Tę modlitwę wprowadzono do liturgii stosunkowo niedawno, bo kilka lat temu, lecz Archanioł Michał był obecny w katolicyzmie od dawien dawna. Michał Archanioł pełni cztery podstawowe role - jest arcywrogiem szatana oraz upadłych aniołów, aniołem śmierci, który przed odejściem człowieka, daje mu szansę na odkupienie win, waży również dusze podczas Sądu Ostatecznego oraz jest Obrońcą Kościoła, w tym Narodu Wybranego w Starym Testamencie.
Pojawia się w Księdze Daniela, o której możecie poczytać w poprzednich postach, a także w Listach św. Judy oraz Apokalipsie Św. Jana. W Listach św. Judy Michałowi dodaje się przydomek Archanioł i mówi o nim: "Gdy zaś archanioł Michał tocząc rozprawę z diabłem spierał się o ciało Mojżesza, nie odważył się rzucić wyroku bluźnierczego, ale powiedział: «Pan niech cię skarci!»". Z diabłem (a właściwie ze Smokiem) miał także do czynienia w Apokalipsie, gdzie strąca go do piekła. To wszystko dzieje się w Nowym Testamencie.
Archanioł Michał przedstawiany jest głównie na podstawie tekstu Apokalipsy św. Jana. Na obrazach - szczególnie z okresu barokowego - widzimy go w pełnej zbroi z mieczem lub włócznią, którą przebija demona w postaci smoka lub kozła. Za sprawą jego roli ważenia dusz przedstawiany jest także z wagą. Jego wizerunek widnieje także na herbach Archangielska, Białej Podlaskiej, Dolska, Głubczyc, Kijowa, Łańcuta, Sanoka, Strzelina, Strzyżowa, Zawidowa. Jest on także patronem kupców, zbrojmistrzów, złotników (złoto jest symbolem dobrych uczynków), policjantów, aptekarzy, wytwórców wag, szermierzy oraz dobrej śmieci. Patronuje również państwom (Anglia, Francja, Austria, Hiszpania, Niemcy i Węgry) oraz miastom (Amsterdam, Łańcuta, Kijów, Biała Podlaska, Żagań). Archanioł Michał ma także swoje miejsca kultu. Najważniejszymi są: Mont Saint-Michel we Francji (w oryginale: Mons Sancti Michaeli in periculo mari, czyli Wzgórze Świętego Michała w niebezpiecznym morzu)oraz Monte Sant'Angelo Monte Gargano we Włoszech.
29 września obchodzi on wraz ze swoimi braćmi - Gabrielem i Rafałem - swoje święto, które zostało ustanowione za życia św. Franciszka z Asyżu. Papież Jan XIII wprowadził jeszcze jedną celebrację na cześć tego archanioła - 8 maja. Istnieje także koronka poświęcona św. Archaniołowi Michałowi. Swoje korzenie ma w Portugalii, a była ona odmawiana nabożnie przez pewną świętą Karmelitankę w 1755 roku.
- Gumiguta
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz