Upiór

Słowo „upiór” wywodzi się z języka rosyjskiego „upyr”. W niektórych podaniach upiór jest tożsamy z wampirem nazywanym niekiedy wampierzem zwłaszcza u dawnych Słowian. Z kolei w XIX wieku za upiory uważało się potępione dusze. Co ciekawe upiory uważane są za pół-demony, czyli istoty będące na pograniczu życia i śmierci – ani żyją ani nie żyją. Upiory zwykły łączyć się w grupy, a każda ugryziona przez nie osoba stawała się upiorem.

Na terenach słowiańskich można było spotkać ludzi, którzy wiedzieli, który z ich sąsiadów będzie upiorem. Według nich upiory charakteryzuje szaleńczy i dziki wzrok, szyderczy uśmiech, czerwona twarz i ponoć miały być ogromne. Z kolei w innym rejonie wierzono, że upiorem stawała się osoba, która za życia miała bladą twarz i lunatykowała. Tak czy inaczej nie obyło się od posądzania o bycie upiorami czarownic, które zawierając pakt z diabłem wskrzeszały zmarłych (nekromancja). Taką istotą miały się również stawać osoby, które m.in. posiadały siny znak na plecach, podwójne zęby, urodzone w czepku, w Boże Narodzenie czy te posiadające dwa serca.

Jako, że upiory zwykle były większe to i silniejsze. Po śmierci kiedy to powstawały zwykły nękać osoby, które były im bliskie za życia. Niekiedy zdarzało się, że za cel obrały sobie nieszczęśnika, który świadomie lub nieświadomie „wszedł im w drogę”. Wtedy zazwyczaj ci ludzie ginęli. Co paskudniejsze upiory nie ograniczały się do pojedynczych osób, ale potrafiły nawiedzać całą okolicę, a nawet wioskę. W nielicznych przypadkach nieszczęśnik, który był silny miał niewielką szansę stania się szczęściarzem pokonując upiora w chwili, w której kogut piał o świcie. Umierający upiór wydawał z siebie straszne jęki i zmieniał się w smołę lub po prostu – padał martwy bardziej niż w chwili „pierwszej” śmierci.

Na koniec warto wspomnieć, że upiory nie zawsze siały zamęt i zniszczenie. Zdarzało się również, że ukazywały się one swoim bliskim żeby przynieść im ukojenie, a nawet takie, które pomagały ludziom – pilnując dzieci, dając pieniądze czy pomagając przy gospodarstwie. Wszystko zależał od tego jakim człowiekiem był upiór za życia – te z dwoma sercami były życzliwe, a ludzie bezwzględni i podli byli tymi złymi. W wielu podaniach upiory mogły przybierać różną postać – zwierzęcia, nadobnej niewiasty mającej sprowadzić na złą drogę księży, czy kościotrupów.

- Frey